14.07.2021
Obniżenie alimentów możliwe jest wówczas, gdy zmniejszeniu uległy potrzeby uprawnionego do alimentów (np. uprawniony otrzymuje stypendium naukowe, podjął obok nauki dodatkowo pracę zarobkową, otrzymał spadek lub darowiznę) albo gdy pogorszyła się sytuacja materialna i majątkowa zobowiązanego (np. długotrwała choroba uniemożliwiająca wykonywanie pracy zarobkowej, wysokie koszty leczenia i rehabilitacji, założenie nowej rodziny i narodziny kolejnych dzieci).
Podstawą prawną do obniżenia alimentów jest art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o), zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Przez „zmianę stosunków” wyrażoną w powyższym przepisie dającą podstawę do żądania obniżenia alimentów przez zobowiązanego należy rozumieć istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji wskutek czego ustalony dotychczas zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga zmiany przez stosowne obniżenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Zmianę stosunków powoduje także zdarzenie, wskutek którego obowiązek alimentacyjny wygasa (np. zaprzeczenie ojcostwa, uzyskanie przez uprawnionego do alimentów zdolności do samodzielnego utrzymywania się).
Przez „zmianę stosunków” należy uznawać zmiany w statusie ekonomicznym stron powodujące odmienność w stosunku do stanu istniejącego w chwili orzekania o alimentach (zmniejszenie lub zwiększenie) zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentów ale również możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego.
Przez „zmianę stosunków” rozumie się zmianę istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i zakresu świadczeń alimentacyjnych.
O wysokości alimentów decydują ustawowe przesłanki wskazane w art. 135 k.r.o. Zgodnie z art. 135 §1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Jak wynika z wyżej wskazanego przepisu zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Dopiero ustalenie i zestawienie tych wartości, czyli usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego umożliwia ustalenie czy i w jakim zakresie potrzeby uprawnionego mogą zostać zaspokojone przez zobowiązanego do alimentacji.
Ustalenie wystąpienia „zmiany stosunków” oraz jej wpływu na wysokość świadczeń alimentacyjnych należnych uprawnionemu, wymaga porównania stanu istniejącego w chwili orzekania o alimentach ze stanem istniejącym w czasie rozpoznawania sprawy o obniżenie alimentów na podstawie art. 138 k.r.o.
W tym miejscu warto także wskazać, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oznaczają potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiednio do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy.
Zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego oznaczają jego status materialny, możliwy do osiągnięcia przy dołożeniu przez niego należytej staranności, biorąc pod uwagę posiadaną wiedzę, umiejętności, wykształcenie oraz zasoby majątkowe. Możliwości zarobkowe i majątkowe innymi słowy oznaczają zarobki i dochody, jakie zobowiązany uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swoich sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.
Uzasadniając żądanie pozwu o obniżenie alimentów należy dokładnie wskazać co zmieniło się od czasu wydania ostatniego wyroku w sprawie o alimenty, jakie są aktualne możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji oraz jakie są aktualne usprawiedliwione potrzeby dziecka i koszty jego utrzymania oraz jaki jest stan zdrowia dziecka. Wnosząc pozew o obniżenie alimentów należy przygotować wiarygodne dowody na poparcie obniżenia alimentów.
Zapraszam do kontaktu.
Radca Prawny Katarzyna Anna Jasicka.
Kontakt: tel. 501 738 312, e-mail: kancelaria@krpjasicka.pl
