02.03.2024
Podział majątku Wrocław. Naturalną konsekwencją rozwodu jest podział majątku wspólnego. Z chwilą ustania wspólności majątkowej istniejąca pomiędzy małżonkami współwłasność łączna, z mocy prawa zmienia się we współwłasność ułamkową. Z tą chwilą każdy z małżonków może domagać się jej zniesienia przez dokonanie podziału majątku wspólnego.
Ustalenie składników majątku wspólnego. Podział majątku Wrocław.
Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 31 KRO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa). Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Podział majątku Wrocław. Do majątku wspólnego należą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego małżonków;
- dochody z majątku wspólnego jak również dochody z majątku osobistego każdego z małżonków;
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością majątkową ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Podział majątku Wrocław. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej (np. mieszkanie kupione przed zawarciem małżeństwa);
- rzeczy nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę (chyba, że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej) – w tym także zachowek;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegające odrębnym przepisom (np. prawa majątkowe wynikające ze spółki cywilnej);
- rzeczy majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków (np. odzież, sprzęt rehabilitacyjny, sprzęt sportowy, sprzęt wspinaczkowy, instrumenty muzyczne);
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie (np. prawo do alimentacji);
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- rzeczy majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego.
Podział majątku Wrocław. Podział majątku wspólnego można dokonać w następujący sposób:
- w drodze umowy
- w drodze postępowania sądowego
Umowny podział majątku wspólnego może być dokonany w sytuacji zgodnej woli obu stron. Porozumienie musi obejmować możliwość zawarcia umowy o podział majątku wspólnego, jak i sposób podziału majątku wspólnego. W sytuacji gdy w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość konieczne jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego. Wymóg formy aktu notarialnego dotyczy także spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Podział majątku Wrocław. Do jakiego sądu złożyć wniosek o podział majątku wspólnego?
W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej właściwy jest sąd miejsca położenia majątku. Jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków – to sąd spadku.
Podział majątku Wrocław. W postępowaniu o podział majątku wspólnego można żądać:
- ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym;
- zwrotu wydatków i nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty każdego z małżonków, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowej przynoszące dochód;
- zwrotu wydatków i nakładów, które każde z małżonków poczyniło ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny, z wyjątkiem wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba, że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności;
- rozliczenia spłaconych z majątku wspólnego długów jednego z małżonków;
- z tytułu spłaconych wspólnych długów małżonków w okresie między ustaniem wspólności majątkowej a dokonaniem podziału majątku wspólnego;
- rozliczenia z tytułu posiadania przedmiotów należących do majątku wspólnego,
- z tytułu pobranych pożytków i innych przychodów z rzeczy wspólnej w okresie między ustaniem wspólności majątkowej a dokonaniem podziału majątku wspólnego;
- rozliczenia z tytułu poczynionych wydatków i ciężarów na rzecz wspólną w okresie między ustaniem wspólności majątkowej a dokonaniem podziału majątku wspólnego
Podział majątku Wrocław. Ile kosztuje podział majątku wspólnego? Opłata sądowa
Od wniosku o sądowy podział majątku wspólnego pobiera się opłatę stałą w wysokości 1.000 zł. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału tego majątku opłata wynosi 300 zł.
Podział majątku Wrocław. Jak ustalić wartość wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny?
Warto zaznaczyć, że już dawno nastąpiło odejście od zasady nominalizmu. Zasada nominalizmu prowadziła do rażącego pokrzywdzenia małżonka, który dokonał nakładu i nieusprawiedliwionego wzbogacenia przez drugiego z nich.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostały wyrażone zasady rozliczania nakładów poczynionych z majątku osobistego jednego z małżonków na majątek wspólny. Dotyczy to sytuacji, gdy nakłady te zostały poczynione w związku z budową domu lub nabyciem lokalu, a między chwilą budowy lub nabycia, a chwilą orzekania o zwrocie nakładów zmieniła się wartość domu lub lokalu. Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 16.12.1980 r., III CZP 46/80 wskazał prawidłowy sposób rozliczenia. Wartość nakładów określa się w ten sposób, że najpierw ustala się ułamkowy udział nakładów małżonków w wartość domu według cen rynkowych z czasu jego budowy. Następnie oblicza się ten sam ułamkowy udział w wartości domu według cen rynkowych z chwili podziału majątku wspólnego.
Powyższe stanowisko jest zachowane w aktualnej linii orzeczniczej.
Podział majątku Wrocław. Sposób rozliczenia wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny
Przedmiotem roszczenia o zwrot nakładu jest wartość tego nakładu ustalona w chwili jego zwrotu, a nie w chwili jego dokonania. Jeżeli nakład był poczyniony w postaci wpłaty pieniężnej, roszczenie o jego zwrot nie obejmuje wpłaconej nominalnej sumy pieniędzy. Natomiast wartość wyrażoną w określonej sumie pieniędzy, która na skutek tego nakładu powstała. Ustalenie wartości nakładu w powyższy sposób, jak słusznie wskazuje doktryna i judykatura – odpowiada zasadom współżycia społecznego.
Orzecznictwo sądowe
W orzecznictwie Sądu Najwyższego problem rozliczeń z majątku osobistego na majątek wspólny przy podziale majątku był rozwiązywany na dwa sposoby. Pierwszy oznaczał wyliczenie wartości „netto” majątku wspólnego, podzielenie jej na dwie części, a następnie dodanie wartości nakładu. Drugi sposób sprowadzał się do podzielenia wartości „brutto” majątku wspólnego na pół. Następnie ustalenie, który z małżonków pozostaje wzbogacony w wyniku tej operacji kosztem nakładów z majątku osobistego drugiego z małżonków.
W zakresie rozliczania nakładów dostrzec należy, że założeniem przepisu art. 45 k.r.o. jest doprowadzenie do przyznania małżonkowi, który poczynił nakłady na majątek wspólny z majątku osobistego, dopłaty o wartości równej aktywom tych nakładów. W przypadku równych udziałów małżonków w majątku wspólnym, wartość aktywów przyznanych każdemu z małżonków w wyniku podziału winna się różnić między nimi o wartość nakładów. Każdy małżonek będący uczestnikiem postępowania powinien otrzymać aktywa odpowiadające połowie majątku wspólnego oraz wartość nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny.
Poprawna metoda rozliczenia jest następująca:
W przypadku równych udziałów w majątku wspólnym najpierw należy ustalić wartość „netto” majątku wspólnego przez odjęcie od wartości tego majątku – wartość nakładów. Obliczony w ten sposób substrat majątku należy podzielić na dwie części odpowiadające udziałom małżonków w majątku wspólnym. Następnie obliczyć wartość należnych dopłat przez porównanie wartości uzyskanych w rzeczywistości składników majątku z wysokością udziału w wartości netto majątku wspólnego.
Przykład:
Kwota brutto majątku wspólnego: 800 000 zł
Wysokość nakładu: 200 000 zł
Wartość przysługującego każdemu z małżonków ich udziału w majątku wspólnym wynosi 300 000 zł.
Kwota ta została obliczona w następujący sposób:
800 000 zł (wartość majątku wspólnego) – 200 000 zł (wartość nakładu) = 600 000 zł : 2 = 300 000 zł. Punktem wyjścia jest wartość majtku wspólnego „netto”, czyli pomniejszona o wartość nakładów.
Do wartości udziału tego małżonka, który poczynił nakłady z majątku osobistego należy następnie dodać wartość jego nakładu, czyli kwotę 200 000 zł.
Nieruchomość wspólna obciążona kredytem hipotecznym. Podział majątku Wrocław.
W sprawie o podział majątku wspólnego, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką, sąd ustala wartość nieruchomości z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego. Wyjątkiem jest sytuacja gdy, zachodzą istotne powody przemawiające za jego uwzględnieniem. Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 25 lipca 2019 r., III CZP 14/19.
Takie stanowisko wynika z faktu, że sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego może dzielić jedynie aktywa. Sąd nie może dokonywać podziału lub rozliczeń niespłaconych jeszcze długów. Taki podział byłby nieskuteczny wobec wierzyciela (banku) i nadal by się utrzymywał obciążając solidarnie oboje małżonków. Zabezpieczenie rzeczowe (hipoteka) nie zmienia wielkości zobowiązania kredytowego byłych małżonków. Nie przenosi na małżonka, który otrzymał nieruchomość na własność obowiązku samodzielnej spłaty kredytu. Wierzyciel (bank) nadal zachowuje swobodę wyboru dłużnika, od którego może domagać się zapłaty. Nie ma obowiązku zaspokajania się z przedmiotu hipoteki ani żądania spłaty zobowiązania wyłącznie od małżonka, który uzyskał nieruchomość na własność w wyniku podziału majątku wspólnego.
Hipoteka obciążająca nieruchomość byłych małżonków nadal obciąża solidarnie oboje małżonków.
W praktyce zdarzają się jednak wypadki, w których jeden z byłych małżonków przejmuje na siebie obowiązek zapłaty wierzycielowi wspólnego długu (np. spłata kredytu). Należy jednak mieć świadomość, że obciążenie długiem wspólnym tylko jednego z małżonków jest bezskuteczne w stosunku do wierzyciela (np. banku). Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wierzyciel (bank) drodze oddzielnej czynności prawnej wyrazi on na to zgodę.
Zgoda banku na przejęcie kredytu przez jednego z małżonków.
Zaleca się przed podziałem majątku obciążonego kredytem hipotecznym kontakt z bankiem w celu uzyskania zgody banku na przejęcie kredytu przez jednego z małżonków. Warto uzyskać promesę banku. Jeżeli bank nie zgodzi się na przejęcie kredytu przez jednego z małżonków, rozwiązaniem dla byłych małżonków może być sprzedaż nieruchomości na wolnym rynku. Z uzyskanej ceny spłacenie wspólnie zaciągniętego kredytu hipotecznego oraz podzielenie pozostałej kwoty pomiędzy sobą.
Przeczytaj także:
Zapraszamy również na Facebook Kancelarii
Zawsze warto skonsultować się z prawnikiem, który przeprowadzi Państwa przez proces zawarcia umowy lub proces sądowy. Zapraszam do kontaktu. Radca prawny Katarzyna Anna Jasicka.
Korzystając z usług Kancelarii mogą Państwo liczyć na profesjonalną obsługę prawną opartą na gruntownej wiedzy i wieloletnim doświadczeniu, a także na aktywne i osobiste zaangażowanie radcy prawnego Katarzyny Anny Jasickiej w prowadzeniu sprawy.
Kancelaria Radcy Prawnego Katarzyna Anna Jasicka
tel. +48 501 738 312, email: kancelaria@krpjasicka.pl
